Ez az oldal sütiket használ

A portál felületén sütiket (cookies) használ, vagyis a rendszer adatokat tárol az Ön böngészőjében. A sütik személyek azonosítására nem alkalmasak, szolgáltatásaink biztosításához szükségesek. Az oldal használatával Ön beleegyezik a sütik használatába.

Arany János: Die Barden von Wales (A walesi bárdok Német nyelven)

Arany János portréja

Vissza a fordító lapjára

A walesi bárdok (Magyar)

Edward király, angol király
Léptet fakó lován:
Hadd látom, úgymond, mennyit ér
A walesi tartomány.

Van-e ott folyó és földje jó?
Legelőin fű kövér?
Használt-e a megöntözés:
A pártos honfivér?

S a nép, az istenadta nép,
Ha oly boldog-e rajt'
Mint akarom, s mint a barom,
Melyet igába hajt?

Felség! valóban koronád
Legszebb gyémántja Wales:
Földet, folyót, legelni jót,
Hegy-völgyet benne lelsz.

S a nép, az istenadta nép
Oly boldog rajta, Sire!
Kunyhói mind hallgatva, mint
Megannyi puszta sír.

Edward király, angol király
Léptet fakó lován:
Körötte csend amerre ment,
És néma tartomány.

Montgomery a vár neve,
Hol aznap este szállt;
Montgomery, a vár ura,
Vendégli a királyt.

Vadat és halat, s mi jó falat
Szem-szájnak ingere,
Sürgő csoport, száz szolga hord,
Hogy nézni is tereh;

S mind, amiket e szép sziget
Ételt-italt terem;
S mind, ami bor pezsegve forr
Túl messzi tengeren.

Ti urak, ti urak! hát senki sem
Koccint értem pohárt?
Ti urak, ti urak!... ti Wales ebek!
Ne éljen Eduárd?

Vadat és halat, s mi az ég alatt
Szem-szájnak kellemes,
Azt látok én: de ördög itt
Belül minden nemes.

Ti urak, ti urak, hitvány ebek!
Ne éljen Eduárd?
Hol van, ki zengje tetteim -
Elő egy walesi bárd!

Egymásra néz a sok vitéz,
A vendég Wales urak;
Orcáikon, mint félelem,
Sápadt el a harag.

Szó bennszakad, hang fennakad,
Lehelet megszegik. -
Ajtó mögül fehér galamb,
Ősz bárd emelkedik.

Itt van, király, ki tetteidet
Elzengi, mond az agg;
S fegyver csörög, haló hörög
Amint húrjába csap.

"Fegyver csörög, haló hörög,
A nap vértóba száll,
Vérszagra gyűl az éji vad:
Te tetted ezt, király!

Levágva népünk ezrei,
Halomba, mint kereszt,
Hogy sírva tallóz aki él:
Király, te tetted ezt!"

Máglyára! el! igen kemény -
Parancsol Eduárd -
Ha! lágyabb ének kell nekünk;
S belép egy ifjú bárd.

"Ah! lágyan kél az esti szél
Milford-öböl felé;
Szüzek siralma, özvegyek
Panasza nyög belé.

Ne szülj rabot, te szűz! anya
Ne szoptass csecsemőt!..."
S int a király. S elérte még
A máglyára menőt.

De vakmerőn s hívatlanul
Előáll harmadik;
Kobzán a dal magára vall,
Ez íge hallatik:

"Elhullt csatában a derék -
No halld meg Eduárd:
Neved ki diccsel ejtené,
Nem él oly walesi bárd.

Emléke sír a lanton még -
No halld meg Eduárd:
Átok fejedre minden dal,
Melyet zeng walesi bárd."

Meglátom én! - S parancsot ád
Király rettenetest:
Máglyára, ki ellenszegül,
Minden walesi énekest!

Szolgái szét száguldanak,
Ország-szerin, tova.
Montgomeryben így esett
A híres lakoma. -

S Edward király, angol király
Vágtat fakó lován;
Körötte ég földszint az ég:
A walesi tartomány.

Ötszáz, bizony, dalolva ment
Lángsírba walesi bárd:
De egy se bírta mondani
Hogy: éljen Eduárd. -

Ha, ha! mi zúg?... mi éji dal
London utcáin ez?
Felköttetem a lord-majort,
Ha bosszant bármi nesz!

Áll néma csend; légy szárnya bent,
Se künn, nem hallatik:
"Fejére szól, ki szót emel!
Király nem alhatik."

Ha, ha! elő síp, dob, zene!
Harsogjon harsona:
Fülembe zúgja átkait
A walesi lakoma...

De túl zenén, túl síp-dobon,
Riadó kürtön át:
Ötszáz énekli hangosan
A vértanúk dalát. (*)

1857

(*) A történelem kétségbe vonja, de a mondában erősen tartja magát, hogy I. Eduárd angol király, Wales tartomány meghódítása (1277) után, ötszáz walesi bárdot végeztetett ki, hogy nemzetök dicső  múltját zöngve, a fiakat föl ne gerjeszthessék az angol járom lerázására. A.J.

 



Az idézet forrásahttp://mek.niif.hu

Die Barden von Wales (Német)

Englands König, König Edward,
Hoch vom Roß herab,
Trachtet nach den Ländereien,
An Wales ist jetzt gedacht.

Gibts guten Boden, Wälder zum Roden?
Flüsse und Weiden, gut für die Hut?
Nutzte die letzte Berieselung
Mit aufständischem Blut?

Und das Volk, das gottgegebne Volk,
Fand es das Glück nun doch?
Wie mein Wille und die Stille
die Ochsen unterm Joch?

Hoheit! Wales ist in der Tat
Der Krone schönste Perle.
Äcker, Flüsse, Berg und Tal,
Reihen sich bis in die Ferne.

Und das Volk, das gottgegebne Volk,
Ist darin so glücklich, Sire!
Hütten ohne lautes Wort,
Gräber ohne Schreier.

Englands König, König Edward
hoch vom Roß herab:
Stille herrscht bei seinem Gang,
und stumm das ganze Land.

Montgomery heißt die Burg,
wo er zur Nacht verbleibt;
Montgomery, Herr der Burg:
Das Mahl steht schon bereit!

Wild und Fisch und Fleischgericht,
ein Küchen-Hochgedicht,
von hundert Knechten aufgetischt,
das nimmt dich in die Pflicht!

Alles, was dies schöne Eiland
Anzubieten hat;
Wein, Gelee von Übersee,
Das eingefahren ward.

Ihr Herren, ihr Herren! Keiner sein Glas
Zu Jubel erhoben hat?
Ihr Herren, ihr Herren!... Waliser Pack!
Kein Hoch auf Eduard?

Wild und Fisch, himmlisch der Tisch,
Da gibt es keinen Tadel.
Außen passt es, doch der Teufel
Steckt von innen im Adel.

Ihr Herren, ihr Herren!... elendes Pack!
Kein Hoch auf Eduard?
Ertönen soll jetzt Lobgesang -
Her mit ’nem Wales-er Bard’!

Die Recken sehen einander an,
Gäste aus Wales, geladen;
Und vom Antlitz schwindet dann,
Die Wut, von Angst verschlagen.

Wort bleibt stecken, Stimme hängen,
Atem stockt, Luft wird zu Eis. -
Hinter der Tür - weiße Taube -,
Erscheint ein grauer Greis.

So hör doch, König, deine Taten
Erzählt, so, wie sie waren;
Schwerter rasseln, Ritter röcheln
Zur Laute des alten Barden.

"Schwerter rasseln, Ritter röcheln,
Die Sonne taucht im Blutmeer ein,
Blut holt Biester aus den Löchern:
Das ist dein Werk, oh Herrscher mein!

Tausend Mann von unsren Edlen,
Liegen am Schlachtfeld ohne Särg’,
Tränen ernteten, die noch leben:
Herrscher, das ist dein Werk!"

„Brennen soll er, das ist sein Lohn!“
Befiehlt hart Eduard -
„Ha! Mal sehen, das ändert den Ton!“
Es kommt ein junger Bard’.

"Ach! Mild erwacht die Abendbrise,
Ihr Hauch steigt bis zur Milford-Bucht;
Jungfernjammer, Witwenstimmen,
Furcht finden dort keine Flucht.

Sklaven sollst du nicht gebären,
Nähren keinen Säugling! ..."
-Wink vom König.- „Ab ins Feuer,
Wie der Greis, der anfing!“

Ganz dreist und gar nicht zögerlich
Fing da der Dritte an;
Die Laute pries den König nicht,
Das Lied kannte nur Harm:

"Gefallen in der Schlacht, so brav -
Nun hör doch, Eduard:
Nie wird deinen Namen rühmen,
In Wales auch nur ein Bard‘.

Lauten, die die Opfer hielten -
So hör doch Eduard:
Verdammung bringt dir jedes Lied,
Das singt ein Wales-er Bard’."

„Das will ich sehen!“, so der König.
Der Befehl: „Versengt den Bengel!
Scheiterhaufen sind noch nötig,
Bis zum Rest, Rebellen-Sänger!“

Die Schergen rasten ’rum im Reich,
Sie setzten durch, was er befahl
In Montgomery ward zugleich
So folgenreich das Abendmahl. -

Englands König, König Edward,
Hoch vom Roß herab;
Alles rennt, der Himmel brennt
Im Waliser Land.

Fünfhundert der Waliser Barden,
Jeder auf den Scheitern starb,
Doch keine Lippe wollte sagen:
Es lebe Eduard. -

„Hey, hey! Was soll das?... lautes Trällern
Auf Londons Straßen, jetzt?
Der Lord-Major, nun, der wird hängen,
Weil mich der Lärm verletzt!“

Alles still, kein Fliegensummen
Ist mehr zu vernehmen:
"Geköpft werden die Lauten, Dummen,  
Die Edward die Ruhe nehmen."

Haha! Musik her und Lauter laute Leute!
Posaunen schmettern, weg ist die Furcht:
Die Ohren mögen keine Lauten,
Waliser Schmaus, oh, sei verflucht ...

Es wird übertönt - vor allem von innen-
Alarmhorn und laute Musik:
Fünfhundert trauernde, stete Stimmen
Singen der Märtyrer Lied. (*)



FeltöltőTauber Ferenc
Az idézet forrásasaját

minimap