Illyés Gyula (1902–1983) Művek Fordítások Bibliográfia   de fr hr it nl no pl pt ro ru sk sr hu

Életrajz

Gyula ILLYÉS (Rácegrespuszta 1902 – 1983), tijdens zijn leven ook in Nederland bekend als de “grand old man” van de Hongaarse literatuur, werd geboren in het gehucht Rácegrespuszta. In zijn jonge jaren was Illyés een geestdriftig aanhanger van het communisme en na de ineenstorting van de Radenrepubliek en de daarop volgende rechtse terreur moest hij zelfs voor enkele jaren naar het buitenland uitwijken, waar hij in aanraking kwam met avantgardistische kunstenaars als Aragon, Tzara en Breton.

In de jaren dertig sloot hij zich aan bij de beweging der Népi írók. In deze tijd schreef hij zijn ook in het Nederlands vertaalde sociografische meesterwerk A puszták népe (1936, Ned. vert.: Het volk van mijn poesta, 1978). Tevens publiceerde hij een schitterende biografie over de dichter Sándor Petőfi. In de jaren dertig was Illyés redacteur van het beroemde tijdschrift Nyugat, en het opvolgerstijdschrift van de Nyugat, Magyar Csillag.

De omwenteling die zich na de Tweede Wereldoorlog in Hongarije voltrok, vervulde Illyés aanvankelijk met hoop, doch spoedig al zou hij zich totaal ontgoocheld terugtrekken uit het openbare leven. Na de opstand in 1956 leefde Illyés opnieuw in een zelfgekozen isolement. Pas in de jaren zestig nam hij weer deel aan het literaire leven.