Hölderlin, Friedrich (1770–1843) Művek   en hu de

Életrajz

Friedrich Hölderlin (ur. 20 marca 1770r. w Lauffen, zm. 6 czerwca 1843r. w Tybindze) – poeta niemiecki, uznawany za jednego z prekursorów romantyzmu.

Urodził się w rodzinie mieszczańskiej, po drugim zamążpójściu matki rodzina przeniosła się do Nürtingen, gdzie Hölderlin rozpoczął edukację. Później uczęszczał do przyklasztornych szkół w Denkendorf i Maulbronn, następnie w latach 1791 – 1793 studiował m.in. teologię, filozofię, biblistykę i filologię klasyczną w Instytucie Teologicznym w Tybindze. W okresie studiów zaprzyjaźnił się z Heglem i Schellingiem, z którymi dzielił zainteresowanie filozofią. Mówi się o wzajemnym wpływie przyjaciół na siebie, to właśnie dzięki Hölderlinowi Hegel miał zwrócił uwagę na filozofię Heraklita, której pewne elementy następnie rozwinął we własną koncepcję dialektyki.
Mimo dobrych wyników w nauce i woli matki, która planowała dla niego karierę duchownego, Hölderlin postanowił porzucić dotychczasową drogę i zostać poetą. Ze względu na trudności z utrzymaniem się z poezji w owym czasie, pracował jako guwerner w czterech kolejnych domach.
Od 1793 roku przez następnych 10 lat kilkakrotnie zmieniał miejsce pobytu. Od 1794 do 1795, dzięki protekcji Schillera, obejmował posadę guwernera u rodziny von Kalb w Walterhausen w Turyngii, kilka miesięcy przebywał w Jenie, aby być w pobliżu Schillera. Od 1796 do 1798 pracował u Jakoba Gontarda we Frankfurcie nad Menem, gdzie zakochał się w żonie chlebodawcy. Susette Gontard stała się inspiracją dla młodego twórcy – to ona była pierwowzorem Deotymy, jednej z bohaterek Hyperiona. W latach 1798 – 1800 Hölderlin gościł u przyjaciół (Isaaka Sinklaire'a i Ulricha Böhlendorffa) w Homburgu i w 1800 roku u innego przyjaciela, Christiana Landauera w Stuttgarcie. W 1801 ponownie podjął pracę – w domu kupca w Hauptwilu w Szwajcarii i wreszcie w 1802 – u niemieckiego konsula Meyera w Bordeaux we Francji. W przerwach między wspomnianymi okresami przebywał u matki w Nürtingen. Już wtedy pojawiły się u niego pierwsze symptomy choroby umysłowej, początkowo zdiagnozowanej jako hipochondria.
Obok poezji, Höderlin wiele czasu poświęcał studiom filozoficznym, przekładom literatury antycznej, a także intensywnym pieszym wędrówkom. Zakończony gwałtownym rozstaniem w 1800 r. romans z Susette przyczynił się do pogorszenia równowagi psychicznej poety.
Zimą na przełomie lat 1801 – 1802 odbył wyczerpującą pieszą wędrówkę do Bordeaux, gdzie przepracował trzy miesiące, a następnie od maja do lipca przewędrował ponownie przez góry do Niemiec. Wyprawa ta i związany z nią długotrwały wysiłek spowodowała nasilenie się choroby psychicznej Höderlina. Czynnikiem, który pogrążył go jeszcze bardziej była otrzymana w międzyczasie wiadomość o śmierci Susette Gontard. Do Nürtingen dotarł już w stanie kompletniej nieświadomości – matka i siostra odnalazły go przypadkiem błąkającego się nad rzeką. Doznawał zaników pamięci, dziwacznych wizji, nagłych ataków szału, napadów słowotoku. Kolejne lata, do roku 1807, były przeplatane okresami względnej świadomości i ataków nasilającej się choroby. Tłumaczył jeszcze w tym czasie greckie tragedie i pisał wiersze. W 1804 r. otrzymał posadę bibliotekarza na dworze księcia Fryderyka V Hesse-Homburga w Homburgu, stale pozostając pod pieczą przyjaciół. Gdy obłęd pogłębił się do stopnia nie dającego nadziei na poprawę, poetę przeniesiono do Tybingi, gdzie pozostał już do końca życia - niemal 36 lat – w domu stolarza Zimmera (który jako jeden z niewielu współczesnych poecie zachwycił się jego Hyperionem), zwanym "wieżą". W tym czasie pisywał już tylko mało wartościowe wierszyki, mówił sam do siebie, wobec odwiedzających go z rzadka ludzi był nienaturalnie pokorny i uprzejmy. Zamknął się na zawsze we własnym, chorym świecie. Rodzina Zimmera opiekowała się nim aż do śmierci w 1843 roku. Młodemu poecie i wielbicielowi Hölderlina, odwiedzającemu go w "wieży", Wilhelmowi Waiblingerowi, zawdzięczamy opis ostatnich lat jego życia – Hölderlins Leben, Dichtung und Wahnsinn (Życie, poezja i szaleństwo Hölderlina).


http://pl.wikipedia.org/